Lời tựa của BVNews: Bài viết gốc của tác giả Hugo Nguyen được đăng trên Group Facebook Phổ cập blockchain. BVNews đã được sự cho phép của tác giả để đăng tải lại, mang bài viết này đến đông đảo độc giả hơn.
“Historically speaking … gold seems to have served, firstly, as a commodity valuable for ornamental purposes; secondly, as stored wealth; thirdly, as a medium of exchange; and, lastly, as a measure of value.” – William Stanley Jevons
Không phải tự nhiên mình hỏi Lợi như vậy. Đối với mình, đây là câu hỏi đầu tiên và cũng là quan trọng nhất khi tiếp cận một dự án blockchain. Dù muốn hay không, dự án blockchain nào cũng không thể nào lảng tránh câu hỏi này.
Blockchain không phải là một cuộc cách mạng công nghệ trước, tiền tệ sau. Blockchain là một cuộc cách mạng tiền tệ trước, công nghệ sau.
“Cỗ máy” blockchain không có người đứng đầu nhưng vẫn vận hành trơn tru được, là vì trong “luật chơi” (consensus rules) đã lập trình sẵn động cơ cho người chơi tham gia (bất kì ai cũng có thể tham gia). Vì lý do gì mà các chủ sới đào Bitcoin hay Ether lại cất công trèo đèo lội suối, mùa khô lên Tân Cương, mùa mưa xuống Tứ Xuyên (sắp tới còn là trèo lên núi lửa El Salvador hay đốt khí methane thừa ở các mỏ dầu ngoài biển Đại Tây Dương) để đi đào mấy loại đồng tiền số này? Vì theo đuổi lợi nhuận.
Mấu chốt là, doanh thu trong việc đào Bitcoin hay Ether được thanh toán bằng nội token của chính blockchain đó chứ không phải là một đồng tiền bên ngoài như đô la hay Tether. Nghĩa là nếu token không giữ được giá, cũng sẽ không còn động cơ cho người đào để duy trì hệ thống blockchain 24/7 nữa. Chưa kể đến chuyện giá trị token quá thấp blockchain sẽ dễ bị tấn công 51% hơn. (Còn nếu không cần động cơ mà vẫn có người đào thì chỉ có thể là một hệ thống tập trung 100%, không nói làm gì).
Đó là lý do tại sao nói tất cả các dự án blockchain buộc phải thành công ở mức độ tiền tệ trước, đặc biệt là khoản Store-of-Value (SoV). Giữ được giá nội token, thì những ứng dụng trên nền tảng blockchain đó mới có thể có giá trị lâu dài.
Vậy thì điều gì khiến một vật, một token có thể trở thành một Store-of-Value? Có rất nhiều SoVs không hay là chỉ có một hay một vài SoVs thôi?
Một vật có thể là công cụ thanh toán (Medium-of-Exchange) trước, rồi sau đó mới biến thành SoV hay không?
Để trả lời cho những câu hỏi này, chúng ta phải đi tìm hiểu lịch sử tiền tệ.
Trong group này mình thấy các bạn như Nguyễn Việt Dinh Loi Luu, anh Đặng Minh Tuấn Vietkey là những người có nền tảng công nghệ khá chắc chắn. Có vẻ cái group thiếu hiện giờ là những chia sẻ kiến thức trong lĩnh vực tiền tệ (và những mảng khác nữa nhưng tiền tệ vẫn là trọng yếu). Phổ cập blockchain mà không có sự chia sẻ kiến thức về tiền tệ là một điều rất thiếu sót, và sẽ không bao giờ có được một cái nhìn tổng quát.
